ΕΛΙΑ

....Φιντάνι ελιάς στενόφυλλης μες την αυλή μου ανθούσε,

κι ολόγυρά της έχτισα μια κάμαρα,φτιασμένη

με μάρμαρα πελεκητά και με σκεπή από πάνω

κι έβαλα πόρτες ταιριαστές κι ομορφοκαμωμένες...

Ομήρου Οδύσσεια ( Ψ 195-198)

Η ελιά  είναι ιερή. Αιώνες πολλούς αποτελεί σύμβολο.
Συμβόλιζε την ειρήνη. 
Το περιστέρι που πήγε στην κιβωτό του Νώε είχε κλώνο ελιάς στο στόμα του.
Η μυθολογία λέει πως την πρώτη ελιά τη φύτεψε η Αθηνά.



Στους αγώνες που γίνονταν στην αρχαία Ελλάδα το βραβείο ήταν ένα στεφάνι από "καλλιστέφανον ελαίαν".
Μαζί με το κρασί ήταν από  τ' αρχαία χρόνια τα κυριότερα είδη εξαγωγής. Κάτι  που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. 

..."Καταμεσήμερο Ιουλίου που  κι αν ακόμα δεν υπήρχαν ελαιώνες ...θα τους είχα επινοήσει"
                                                                                                                                 Ο.Ελύτης

Από την εποχή του Ομήρου η ελιά κατέχει σπουδαία θέση στην καλλιτεχνική δημιουργία. 
Ο Όμηρος και ο Σοφοκλής, τα δημοτικά τραγούδια, σπουδαίοι Έλληνες ποιητές:
Γ.Σεφέρης,Κ.Παλαμάς,Γ.Ρίτσος,Ο.Ελύτης αναφέρονται στην ελιά.

Το λάδι κι η ελιά κυριαρχούν στη ζωή του Έλληνα.

• το καυτό λάδι που έριχναν στους εχθρούς 
• το λάδι στο λυχνάρι ή στο καντηλάκι
• το λάδι στη θρησκεία : Βάπτιση, ευχέλαιο ,  Άγιο Μύρο, ελαιοδοσία 
• ψωμί και ελιά , το βασικό φαΐ των Ελλήνων   

Ξέρετε ότι; 

  Η ελιά εμφανίστηκε στη γη εκατομμύρια χρόνια πριν.Το αρχαιότερο εύρημα σε 

σχέση με την ελιά στην Ελλάδα, είναι τα απολιθωμένα φύλλα ελιάς που βρέθηκαν 
στη Σαντορίνη και έχουν ηλικία 50.000 ετών.

 Η ελιά είναι υπεραιωνόβιο δέντρο.

  Στα Χανιά της Κρήτης βρίσκεται ένα ελαιόδεντρο, μνημείο της φύσης,ηλικίας 3.000 ετών.

   Η καλλιέργεια της ελιάς συνδέθηκε με την ανάπτυξη μεγάλων πολιτισμών, όπως του μινωικού πολιτισμού.  Στη  Γραμμική Β’ υπάρχουν ιδεογράμματα που συμβολίζουν την ελιά,τον καρπό και το λάδι.

         Η ελιά είναι στοιχείο πολιτισμού όλων των λαών της Μεσογείου.

Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟ

     Η ελιά κυριαρχεί στο παριανό τοπίο.

      Φίδες,  κουντουριδιές , συκιές   κι ελιές κυριαρχούν στους παριανούς λόφους.Οι πιο παλιοί ελαιώνες στο νησί βρίσκονται στις Λεύκες.Το μάζεμα της ελιάς στις Λεύκες είναι πολύ δύσκολο, γιατί οι ελιές  πολλές φορές σκαρφαλώνουν στις πλαγιές
     Δύο ήταν οι ποικιλίες που καλλιεργούνταν      από παλιά στο νησί:
     οι χαμαδολιές ή  ασκούδες και οι δαφνολιές. 
       Αργότερα ήρθαν κι άλλες ποικιλίες: 
      οι κορωνιές ,το μανάκι, οι ελιές Καλαμών.

   

       

Η συγκομιδή των ελιών στην Πάρο ξεκινά

       τέλη Οκτωβρίου και ολοκληρώνεται 

       το Δεκέμβριο.

   Το μάζεμα της ελιάς γίνεται με τα χέρια(χαμάδες),

   με καλάμι, με χτενάκια και με    μηχανάκι.

   Στην Πάρο υπάρχουν τρία ελαιοτριβεία.  

  Περίπου 2.000 τόνοι  ελιάς συλλέγονται 

κάθε χρόνο στο νησί από 1.000 παραγωγούς. 

Το λάδι που παράγεται χρησιμοποιείται για 

οικιακή χρήση κυρίως. Αρκετοί από 

τους παραγωγούς εμπορεύονται το λάδι 

που παράγουν.

   
Αντιστέκομαι όπως οι ελιές της πατρίδας μου

                                οι σκληρές

    που σφηνωμένες γερά στην απόλυτη πέτρα

    αδιαφορούν για τις θύελλες,αναπνέουν τις                                          αστραπές

    και τις κάνουν μες τους πικρούς τους χυμούς                                    ειρήνη και φως

                             
                                "Αντιστέκομαι" Ν.Βρεττάκος

     

  

    Βιβλιογραφία

    1)Ιστορία της Πάρου και της Αντιπάρου     Δ.Σοφιανού  ,Χ. Γεωργούσης,

                                                                               Η .Χατζόπουλος ,Α .Βαρριάς  

    2)Η χλωρίδα της Πάρου                               Χ. Γεωργούσης
    3)Βαλιτσάκι για την ελιά "εκπαιδευτικό πρόγραμμα από το Εθνικό Δίκτυο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης"Ελιά"
Πληροφορίες για την παραγωγή και τους παραγωγούς έδωσε ο Α.Γκόκας, 
διευθυντής της Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών.
Πληροφορίες για τις ποικιλίες που υπήρχαν από παλιά στην Πάρο,πήραμε από τον κ.Χανιώτη. Τον πετύχαμε την ώρα της συγκομιδής. 
Για τον τρόπο μαζέματος μας μίλησαν οι μαθητές της Α' τάξης. Τα ήξεραν όλα!